Müzik Tarihinde Bir Yolculuk: Ahmet Muhtar Ataman’ın Musiki Tarihi Eseri

Atatürk’ün kütüphanesinde yer aldığı bilinen, şu anda Anıtkabir Kütüphanesi’nde bulunan bu eser, Türk müzik literatüründe özel bir yere sahiptir. Koleksiyonumuzda aynı eserin farklı bir baskısını katmış olmaktan mutluluk duyuyoruz.

Kitap, insanlık tarihindeki müziğin geçirdiği evreleri eski ve yeni sanat başlıkları altında sistematik bir şekilde incelerken, dinleyicinin ve icracının dünyasında müziğin nasıl dönüşüp çeşitlendiğini sunmaktadır. Eski çağların bedensel ifadeyle bütünleşmiş tek sesli melodilerinden, Rönesans’ın çok sesli yapıtlarına; klasik dönemin akılcı düzeninden, romantizmin duygusallığına ve çağdaş müziğin çok katmanlı ifade gücüne uzanan bu yolculuk, okuyucuyu müzik tarihinde bir akışa davet eder.

Kitabın yazarı Ahmet Muhtar Ataman (1896–1962), müzik tutkusunu hayatının merkezine yerleştirmiş bir isimdir. Gençliğinde eğitimini yarıda bırakıp cepheye giden bir asker; sonrasında Galatasaray ve Konya liselerinde müzik öğretmenliği yaparak binlerce öğrenciye müziği sevdiren bir öğretmen; Ankara Musiki Muallim Mektebi'nde müzik nazariyatı dersleri veren bir eğitimci... Tüm bu kimliklerinin yanı sıra, Darülelhan, Terbiye ve kendi yayımladığı Musiki dergisindeki yazılarıyla Cumhuriyet dönemi müzik düşüncesinin şekillenmesine katkı sunmuş bir müzik yazarıdır. Eğitimine devam ederek 1936 yılında Ankara Hukuk Fakültesi’nden mezun olmasına karşın bir hukukçu olarak değil, müzik insanı olarak yaşamına devam etmiştir.

Hayatının hiçbir döneminde müziğe sırtını dönmeyen Ataman, Batı müziğinin sevilen aryalarını Türkçeye adapte ederek müziği halkla buluşturmaya çalışmış, okul şarkıları bestelemiş, Türk Dil Kurumu için müzik terimlerinin derlenmesinde görev almıştır. Türkiye’de halka mal olmuş Annem, Yaşasın Okulumuz şarkılarının söz yazarıdır. O, müziği sadece bir sanat dalı olarak değil, bir yaşam biçimi olarak gören kuşakların temsilcisidir.

Bu eser, sadece bir müzik tarihi kitabı değil; geçmişten bugüne müziğin ruhunu anlayabilmek için kaleme alınmış bir kılavuz niteliği taşımaktadır.